Hoe Ethiopië als enige Afrikaanse land ontsnapte aan kolonisatie

Tijdens de koloniale scramble for Africa aan het einde van de 19e eeuw wisten Europese grootmachten bijna elk deel van het continent onder hun controle te brengen. Toch bleef Ethiopië, een natie met een rijke geschiedenis en sterke leiders, onafhankelijk. Hoe kon dit ene land zich verzetten tegen het imperialistische geweld van Europa?

Ethiopië, ook bekend als Abyssinië, heeft een geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Het was een van de oudste christelijke naties ter wereld, met een geloofstraditie die teruggaat tot de 4e eeuw. Dit gaf Ethiopië een sterke nationale identiteit die door de eeuwen heen werd versterkt. De geografische ligging in de Hoorn van Afrika, met bergen en ruig terrein, maakte het bovendien moeilijk voor buitenlandse legers om het land binnen te dringen en te controleren.

De bedreiging van Italië

De grootste uitdaging voor Ethiopië kwam van Italië, een land dat relatief laat in de koloniale race stapte. Italië had al controle over Eritrea in het noorden en droomde ervan om Ethiopië aan zijn rijk toe te voegen. In 1889 ondertekende Italië een verdrag met keizer Menelik II, maar er ontstond al snel een conflict over de interpretatie. Italië beweerde dat het verdrag Ethiopië tot een Italiaans protectoraat maakte, terwijl Menelik dat ontkende.

Menelik II

De Slag bij Adwa (1896)

In 1896 stuurde Italië een leger naar Ethiopië om zijn gezag af te dwingen. Wat volgde was de Slag bij Adwa, een van de belangrijkste gebeurtenissen in de Afrikaanse geschiedenis. Menelik II had een groot en goed georganiseerd leger opgebouwd, met wapens die hij had verkregen door slimme diplomatie met Europese mogendheden zoals Frankrijk en Rusland. In Adwa versloegen de Ethiopiërs het Italiaanse leger overtuigend. Het was een enorme vernedering voor Italië en een bron van trots voor Afrika. Ethiopië had bewezen dat een Afrikaanse natie zich kon verdedigen tegen een Europese koloniale macht.

Een Ethiopisch schilderij ter herdenking van de Slag om Adwa

Slimme diplomatie en tactiek

Menelik II was niet alleen een sterke militaire leider, maar ook een meester in diplomatie. Hij speelde de Europese mogendheden tegen elkaar uit om ervoor te zorgen dat Ethiopië nooit volledig geïsoleerd raakte. Door handelsrelaties en diplomatieke banden te onderhouden, verzekerde hij zich van toegang tot moderne wapens en technologie. Tegelijkertijd versterkte hij de infrastructuur van het land en centraliseerde hij het bestuur, wat de weerbaarheid van Ethiopië vergrootte.

Het Italiaanse offensief in 1935

Hoewel Ethiopië zijn onafhankelijkheid had behouden, was de dreiging van kolonisatie niet verdwenen. In 1935 lanceerde Italië onder Benito Mussolini een nieuwe invasie. Dit keer slaagden de Italianen erin om het land tijdelijk te bezetten, maar Ethiopië werd nooit volledig onderworpen. Met de hulp van de geallieerden herwon het land zijn vrijheid na de Tweede Wereldoorlog.